4x fietsen in de omgeving van Tilburg
Vier bijzondere themaroutes in het Hart van Brabant
De regio ‘Hart van Brabant’ bestaat uit elf samenwerkende gemeenten: Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Dongen, Gilze en Rijen, Goirle, Heusden, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, Waalwijk en Tilburg. Samen vormen ze het kloppende hart van de provincie, en daar is een heleboel moois te ontdekken. De regio kent namelijk een boeiende geschiedenis. Met deze vier fietsroutes duik je in heel uiteenlopende thema’s. Elke route vertelt je weer een nieuw verhaal over deze prachtige streek.
- Van Gogh route Tilburg
- Made in Brabant route Waalwijk
- Liberation route Gilze-Rijen
- Sagen & Legenden route Loon op Zand
- Meer fietsroutes in Noord-Brabant
1. Van Gogh route: Tilburg - 49 km
Fiets mee naar de vroege tienerjaren van Vincent van Gogh. Op 13-jarige leeftijd verhuisde hij van Zundert naar Tilburg, om daar tekenlessen te volgen aan de eerste HBS (Hogere Burger School) van Brabant. De school zat gevestigd in het Paleis-Raadhuis, het startpunt van de route. Vincent woonde die tijd in een kosthuis op het Sint Annaplein. Erg naar zijn zin had hij het vermoedelijk niet, want binnen twee jaar keerde hij terug naar zijn geliefde Zundert.
Toch kunnen we zeggen dat Tilburg hem heeft geïnspireerd. Destijds werkten hier veel mensen in de textielnijverheid. Vooral de thuiswevers, die hun werkzaamheden uitvoerden in hun benauwende huizen, hadden indruk gemaakt op Vincent. Later zocht hij dit soort binnenhuistaferelen weer op om te schilderen, waar het beroemde schilderij ‘De Aardappeleters’ uit voort is gekomen.
Deze fietsroute laat je de plekken zien die een rol speelden in de periode dat Van Gogh in de Textielstad leefde. Het is één van de tien schitterende fietsrondes die samen een lange Van Gogh-fietsroute door de hele provincie vormen. Alle Van Gogh-routes zijn volledig bewegwijzerd via de fietsknooppunten.
Interessante afstapmomenten:
- Paleis-Raadhuis, Tilburg
- Kosthuis Sint Annaplein, Tilburg
- Vincents tekenlokaal, Tilburg
Van Goghs kosthuis
2. Made in Brabant route: Leer in Waalwijk - 28 km
Onze bourgondische provincie kent ook een grote bedrijvigheid. Daarom werden de ‘Made in Brabant’ fietsroutes gelanceerd. Eén daarvan gaat over de leer- en schoenenindustrie in Waalwijk en omgeving. Aan het begin van de 19e eeuw kwam de schoenenbranche hier op gang. Deze route neemt je mee door een landschap vol industriële sporen, zoals oude fabrieken, leerlooierijen en arbeidershuisjes. De geschiedenis komt helemaal tot leven als je langs de VanHaren fabriek fietst, ooit hier begonnen in 1929 en nog steeds een grote schoenenproducent in Nederland.
Je fietst grotendeels over het Halve Zolenpad, een voormalig spoortraject waar het leer, de schoenen zelf en nog veel meer goederen werden vervoerd tussen Lage Zwaluwe en ‘s-Hertogenbosch. De spoorlijn is inmiddels omgetoverd tot een prachtig, geasfalteerd fietspad. Langs het pad zie je indrukwekkende kunstwerken. De meest opvallende zijn de twee reusachtige schoenzolen van cortenstaal, die samen een toegangspoort tot het fietspad lijken te vormen. Als je goed kijkt, zie je in de schoenzolen een verwijzing naar de stoomlocomotieven die hier vroeger over de spoorlijn reden.
Interessante afstapmomenten:
- Het Schoenenkwartier, Waalwijk
- Voormalige schoenenfabriek Van Haren, Waalwijk
- Looischuur, Sprang-Capelle
Halve Zolenpad bij Waalwijk
3. Liberation route: Strijd in de lucht - 42 km
In Gilze-Rijen liggen indrukwekkende sporen van de Tweede Wereldoorlog verborgen in het bosrijke landschap. Deze fietsroute, één van de Liberation routes, voert je langs het verhaal van de lokale vliegbasis. Nog voordat de Duitse bezetters hun inval deden in mei 1940, lag hier het kleinschalige vliegveld ‘Molenheide’. Na de inval begonnen de Duitsers direct met het uitbreiden van deze vliegbasis tot één van de grootste militaire vliegvelden van Europa tijdens de oorlog: ‘Fliegerhorst Gilze-Rijen’. Om de geallieerden te misleiden, werd er ook een schijnvliegveld in de buurt gebouwd.
De impact op de omgeving was enorm. Huizen en grond werden gevorderd, bewoners werden gedwongen om op de vliegbasis te werken en de omgeving werd het doelwit van zware geallieerde bombardementen. Luister naar wat de lokale bewoners toen hebben meegemaakt bij de luisterzuilen die je op de route tegenkomt. Je fietst langs de huidige vliegbasis, het schijnvliegveld met overgebleven bunkers en de Traditiekamer, met binnen een uitgebreide tentoonstelling over de Tweede Wereldoorlog.
Interessante afstapmomenten:
- Traditiekamer Vliegbasis Gilze-Rijen, Rijen
- Schijnvliegveld De Kiek, Riel
- Standbeeld De Goede Duitser, Riel
Liberation Route langs Vliegbasis Gilze-Rijen ©Slashly Photography
4. Sagen & Legenden route: De Bende van de Witte Veer - 40 km
Eén van de speciale Sagen & Legenden-routes is deze fietstocht over de Bende van de Witte Veer. Een spannend verhaal over de grootste roversbende die Brabant gekend heeft. Het speelt zich af in de vroege 18e eeuw in de bossen tussen Loon op Zand en ‘s Gravenmoer. De bende plunderde boerderijen en landhuizen en roofde spullen en vee. De bendeleider, Swarte Johannes, was de sluwste rover en wist zich altijd heel goed te vermommen. Niemand wist hoe hij er werkelijk uitzag, behalve Blommerantje, zijn minnares. Zij maakte een zandstenen beeldje van zijn gezicht, zodat ze altijd aan hem kon denken. Die zandstenen kop werd Swarte Johannes later fataal.
Hoe dat kon gebeuren, ontdek je tijdens deze fietsroute. Stap op de fiets voor een tocht door de lommerrijke natuur, door het Ravensbos waar de bende zich schuilhield en zie de zandstenen kop nog altijd aan de gevel van de Ravensbosch Hoeve hangen. Maar pas goed op! Er wordt gefluisterd dat de bendeleden nog altijd in het bos ronddwalen. En vind je een witte veer, dan is de Bende dichterbij dan je denkt…
Interessante afstapmomenten:
- Ravensbosch Hoeve, ‘s Gravenmoer
- Kasteel Loon op Zand, Loon op Zand
- Galgeneind, Loon op Zand
Kasteel Loon op Zand speelt een rol in de legende van de Bende van de Witte Veer
Meer fietsroutes in Noord-Brabant
De thema's van deze vier routes zijn door de hele provincie te beleven. Stap op de fiets voor meer speciale themaroutes in Brabant, gemaakt in samenwerking met Brabant Partners.
Meer inspiratie:
- Tot rust komen in de natuur? Bekijk hier de Top 5 mooiste natuurroutes in Brabant.
- Op culinaire tocht ga je met de Foodroutes in Brabant.
- Ontdek alle Sagen & Legendes met de Fietsroutes rondom Brabantse streekverhalen.
- Ga op pad in het mooie West-Brabant.
