Weekendje Leiden: wat te doen?

Weekendje Leiden: wat te doen

Wat te doen tijdens een weekend weg in Leiden

Waar denk je aan als je aan de stad Leiden denkt? Misschien aan een gezellige studentenstad, de grachtenpanden en de eeuwenoude monumenten. Misschien denk je aan de burcht, de Pieterskerk of aan natuurmuseum Naturalis. Maar denk je ook aan fietsen? In en om Leiden is het prachtig fietsen! Lees hier hoe je de ‘Streek van Verrassingen’ het beste kunt ontdekken.

Citytrip naar Leiden

Leiden, de stad waar de Oude en Nieuwe Rijn samenkomen. Eeuwen geleden ontstond het als dorp aan de zeedijk, later bleek de nederzetting een gunstige ligging te hebben voor de handel. In 1266 kreeg het stadsrechten en dankzij de lakennijverheid ontwikkelde de stad zich tot één van de grootste steden in het graafschap Holland. De stad van kennis, cultuur en de rijke historie. Leiden wordt ook wel de Sleutelstad genoemd, maar waarom eigenlijk?

Deze bijnaam is terug te leiden tot een vers uit het Evangelie van Matteüs. Daarin zegt Jezus tegen Petrus: “Ik zal u de sleutels geven van het Koninkrijk der Hemelen”. Petrus is de beschermheilige van Leiden, de hoofdkerk van de stad is dan ook vernoemd naar hem: de Pieterskerk. Zodoende is Leiden de stad van de sleutels geworden. In het stadswapen en op de stadsvlag zie je het symbool van twee gekruiste sleutels terugkomen, maar ook in namen van lokale organisaties. Er is een koor, een voormalige meelfabriek, het lokale radiostation en krant en zelfs een lokale politieke partij die in de naam refereert naar de sleutels!

In deze blog:

MorspoortLeiden

Stad van Ontdekkingen

We kunnen gerust zeggen dat de sleutels ook als metafoor dienen voor de toegang tot de ‘Stad van Ontdekkingen’, zoals de tweede bijnaam voor Leiden luidt. Want er zijn tal van verrassende bezienswaardigheden in de stad. Het centrum is lekker compact, waardoor de hoogtepunten dicht bij elkaar liggen. Een stadswandeling laat je kennismaken met de mooie bezienswaardigheden. Deze mag je absoluut niet missen tijdens je weekendje weg in Leiden: 

  • De Burcht
    De burcht in Leiden is één van de oudste burchten van Nederland. Ooit was het onderdeel van het Mottekasteel. Beklim de trappen naar het rondlopende uitkijkplatform voor een prachtig uitzicht over de stad.
  • Pieterskerk
    Deze enorme 12e-eeuwse kerk is een echte blikvanger in het centrum. Je kunt hem bijna niet missen. De kerk is van dinsdag t/m zondag van 11.00 tot 18.00 uur van binnen te bezichtigen, waar je de ruim 900 jaar aan geschiedenis ontdekt.
  • Stadhuis en de Koornbrug
    Al in de middeleeuwen stond aan deze straat het Leidse stadhuis. In 1595 kreeg de voorgevel het huidige, indrukwekkende uiterlijk. In de gevel kun je verschillende elementen herkennen die herinneren aan het Leidens Beleg en Ontzet, toen de stad werd bevrijd van de Spaanse troepen. Tegenover het Stadhuis staat de Koornbrug. Zoals de naam al zegt: op deze brug werd eeuwenlang koren verhandeld. Om de oogst droog te houden, werd er in 1834 een overkapping gebouwd. Daarmee is de brug de oudste overdekte brug van Nederland.
  • Hortus Botanicus
    De oudste botanische tuin van Nederland, waar je dagelijks welkom bent om de unieke plantencollectie te bewonderen. Van de Chinese lotus tot tropische orchideeën, en van vleesetende planten tot de zeldzame Victoria amazonica, oftewel de reuzenwaterlelie. De eerste tulp van Nederland is in deze tuin geplant!
  • Leidse hofjes
    Leiden telt maar liefst 35 hofjes. Ze vormen een oase van rust in de bruisende binnenstad. Ze worden nog steeds bewoond, dus houd rekening met de privacy van de bewoners.

Dit zijn nog maar vijf tips, maar er is natuurlijk veel meer te beleven in en om Leiden. De omliggende dorpen, het strand en de duinen van Katwijk en Wassenaar zijn het ontdekken meer dan waard. Zij zijn bovendien perfect ingericht voor fietsers. Neem daarom je fiets mee of huur een fiets tijdens je citytrip Leiden en maak kennis met de Leidse Ommelanden: de Streek van Verrassingen.

1. Uitwaaien in de duinen

Vanuit Leiden ben je met de fiets in een mum van tijd bij de Noordzeekust. Met deze fietsroute door de duinen en langs de zee fiets je via Wassenaar naar Nationaal Park Hollandse Duinen en de zee.

De Hollandse Duinen strekken zich uit van Hoek van Holland tot Hillegom. De zandbanken in dit park zijn duizenden jaren geleden gevormd en beschermen ons al die tijd al tegen de zee. Het landschap achter de duinen is gevormd door mensen, maar dat maakt de natuur niet minder mooi. Jonge duinen met helmgras, oude veengronden en bomen en struiken die goed bestand zijn tegen de zoute bodem maken het een unieke mix van landschappen.

Langs de kust kom je langs een groot aantal strandopgangen. Leuk om even de fiets neer te zetten en vanaf het zandstrand uit te kijken over de eindeloze zee. Geniet van de zilte zeelucht en de deinende golven. Na een verwarmend hapje en drankje bij een strandpaviljoen ben je weer klaar om de route te vervolgen.

Onderweg kom je langs een aantal bezienswaardigheden, waaronder de Vuurbaak in Katwijk aan Zee. Dit is de op één na oudste vuurtoren van Nederland (de Brandaris op Terschelling is de oudste): hij werd gebouwd in 1628. Van juni t/m september kun je tussen 10.00 en 17.00 uur de vuurtoren beklimmen (m.u.v. zondagen).

Duin-en-Zeeroute

2. Fietsen in de Bloembollenstreek

De omgeving van Leiden zijn wereldberoemd dankzij de uitgestrekte bollenvelden. Daarom kan een fietsroute door de bollenstreek niet ontbreken. Fiets vanuit hartje Leiden naar Keukenhof en ontdek waarom gasten uit de hele wereld hiernaartoe komen.

Je fietst over de oude Boterhuispolder, die al meer dan 400 jaar oud is. Via plassen, waterrijke polders en molens fiets je langs rijen tulpen, narcissen en hyacinten. De velden vormen prachtige kleurrijke lappen over het land. Je ruikt de bloemige geur al van kilometers afstand!

De beste tijd om te gaan is tussen eind maart en half mei. De narcissen bloeien als eerste, daarna volgen de hyacinten. Vanaf half april komen de tulpen op die doorbloeien t/m medio mei. De lente is nog pril in deze periode, dus het kan fris zijn op de fiets. Maar met onze tips om warm te blijven onderweg, is dit een fantastische fietsroute die je niet mag missen.

Afstaptip

Bezoek De Tulperij in Voorhout of The Amsterdam Tulip Experience in Noordwijkerhout. Bekijk van tevoren goed de openingstijden.

Inkorttip

De route is in te korten met de fietspont tussen Kaag en Oud-Ade. Wijk bij knooppunt 39 af richting Zevenhuizen om bij de pont te komen. Rij je de andere richting op, wijk dan bij knooppunt 08 af richting Kaag.

Tulpen-Leiden

3. Streekproducten: boerenkaas van de polder

Leiden wordt ten noordoosten en zuidwesten omgeven door polderlandschap. Deze polders lenen zich uitstekend voor het boeren leven. Hier zie je het typisch Hollandse plaatje: koeien grazen rustig op de groene weides, in de verte zie je de molens draaien. Op de boerderijen waar je langs fietst worden de koeien gemolken, waar de boeren op hun beurt weer de lekkerste kazen, yoghurt, boerenijs en nog veel meer producten van maken. Zin om met de familie op pad te gaan in Leiden? Stap op de fiets langs de boerderijen, waar de kinderen uitgebreid kunnen spelen en rondkijken, en waar jij even heerlijk kunt genieten van de rust en de streekproducten.

Fiets langs het water, een ijsboerderij en héél veel kaasboerderijen met deze
Boerenkaasroute van 16 kilometer tussen Leiden en Zoeterwoude . Onderweg zul je meerdere keren genieten van prachtige uitzichten.

Een groter rondje pakken? Dan is deze route van Leiderdorp naar Woubrugge van zo’n 27 kilometer een lekker en actief uitje met het gezin. Bij de afstapmomenten die je op deze route tegenkomt zijn QR-codes te vinden, die je met een video een kijkje achter de schermen geven. Ontdekken, proeven én op een leuke manier leren waar duurzaam eten vandaan komt!

Familie-Boerenkaas-fietsroute

4. Cultuur & historie op de fiets

We zeiden het al: Leiden is een stad vol cultuur en geschiedenis. Op de fiets ontdek je met enkele uren ontspannen trappen een heleboel nieuwe dingen uit de omgeving.

Romeinse tijd in Leiden

Wist je dat er 2000 jaar geleden Romeinen in Leiden rondliepen? In de stad is een Romeins grensfort ontdekt: Castellum Matilo. Op deze plek, gelegen tussen woonwijken, vind je nu het Archeologisch Park Matilo. Het grensfort is er zoveel mogelijk nagebouwd, om je een idee te geven hoe het eruit heeft gezien. Het park is openbaar toegankelijk. Met deze korte fietsroute van 15 kilometer ontdek je het hele verhaal van de Limes Matilo.

Onmisbare molens

Overal in de omgeving van Leiden zul je molens tegenkomen. Stuk voor stuk speelden ze een belangrijke rol in het creëren van het huidige landschap. De polders zijn dankzij deze molens drooggemalen, waardoor er tot op de dag van vandaag kan worden gewoond, gewerkt en… gefietst! Bezoek de eeuwenoude molens en ontdek hun verhalen met deze fietsroute van Leiden naar het Braassemermeer bij Roelofarendsveen.

Zilverstad Voorschoten

Vlak onder Leiden ligt Voorschoten: de ‘Parel aan de Vliet’. Halverwege de 19e eeuw verhuisde de zilverfabriek van Utrecht naar hier, waardoor Voorschoten van een landelijk dorp in één keer veranderde naar een modern handelsdorp. De gevelpanden aan de grachtjes zijn overblijfselen van de welvaart die het dorp heeft gekend. Veel inwoners werden zilversmid of fabrieksmedewerker. Het Ambachts- en Baljuwhuis en De Inktpot zijn voormalige huizen van respectievelijk zilversmidleerlingen en administratieve medewerkers van de Zilverfabriek.

De Zilverfabriek werd gebouwd bij Buitenplaats Berbice en is een prachtig gebouw geworden dat je niet direct herkent als fabriek. Het is een lang wit gebouw met een chique voorgevel, ruiten met bogen en trapgevels aan beide uiteinden. Ten slotte kom je langs het fraaie Kasteel Duivenvoorde.

Al deze en meer unieke kenmerken maken een fietsroute door Voorschoten een onverwacht leerzaam en leuk dagje weg.

LimesMatiloroute

5. Leidse grachten en trekvaarten

In de 17e eeuw vond het openbaar vervoer veelal plaats via trekschuiten. Deze boten werden voortgetrokken door paarden en vervoerden voornamelijk de rijke inwoners van Leiden. In deze eeuw werd het trekschuitennetwerk verder uitgebreid met de Haarlemmertrekvaart, ook wel de Leidsevaart genoemd. Hierdoor kon men van Leiden naar Haarlem kon reizen en andersom.

Toen in de 19e eeuw treinen werden geïntroduceerd, kwamen de trekvaarten langzaam maar zeker te vervallen. Nu ligt er spoor tussen Leiden en Haarlem, maar de trekvaart bestaat nog steeds. Fiets vanuit het centrum van Leiden met deze fietsroute langs een stukje van dit historische kanaal. Kun je je voorstellen dat hier vroeger boten vol passagiers door de trekpaarden aan je voorbij gingen?

Mis niets van de route met de fietsroute app

Reden genoeg om binnenkort een weekendje Leiden te plannen. Download de gratis fietsroute app van Fietsnetwerk en fiets de routes met één klik op de knop. Met de routebegeleiding tussen de knooppunten en van knooppunt naar afstapmoment, mis je niets van de omgeving en weet je altijd de weg. Zoek in de app op 'Leiden' en ontdek alles wat er in deze verrassende streek te beleven is!

Wil je alvast 5 gratis fietsroutes ontvangen?

Vul hieronder je e-mailadres in en ontvang gratis de digitale Fietskrant

Deel via