Rijssen, Holten

Rijssen was vroeger een belangrijke industriële plek. Er waren steenfabrieken, waar bakstenen werden vervaardigd uit het leem dat volop uit de bossen rondom Rijssen werd gehaald. In het huidige gemeentehuis zitten zelfs nog een aantal originele Rijssense bakstenen verwerkt.

De leem werd vervoerd met paard en wagen. Maar toen de fabrieken groeiden, moest er meer leem op een snellere manier worden vervoerd. Zodoende werd rond 1920 het Leemspoor aangelegd. Hoewel sinds de jaren '60 er steeds minder leem over het spoor wordt vervoerd, ligt het er nog steeds en is het één van de Rijssense iconen. Je kunt nu elke zaterdag (van april t/m oktober) op gezette tijden een ritje maken op dit originele leemtraject. Een leuke én korte onderbreking van je fietstocht.

De Pel- en Oliemolen Ter Horst is nog zo'n icoon. Deze prachtige molen produceerde vroeger producten zoals lijnolie en gort. De naam zegt het al: de molen was bezit van de invloedrijke Rijssense familie Ter Horst. Deze familie had een jutefabriek in Rijssen, waar veel mensen in werkten. Hierdoor kon Rijssen een belangrijke economische plaats in de regio worden.

Daar komen ook de Enterse zompen in beeld. Via deze platte schepen, die daardoor perfect waren om over de smalle en ondiepe Twentse riviertjes te varen, werd er lijnzaad en gerst aangevoerd. De Regge functioneerde honderden jaren lang als een soort A1 voor het vervoeren van goederen. Bakstenen, vlas, graan, jute... Alles werd over het water vervoerd.

Een exacte reconstructie van een Enterse zomp legt tegenwoordig van mei t/m oktober weer aan bij de Pelmolen. Boek een rondvaart of bewonder dit stukje ambachtelijke scheepsbouw vanaf de fiets.

De invloed van de familie Ter Horst vind je ook in het nabijgelegen kasteel 'Havezate De Oosterhof', waar je nu het Rijssens Museum vind. En ook het Parkgebouw werd gebouwd in opdracht van deze familie. "Tot ontspanning en vermaak van arbeiders, en ter vermeerdering van kennis", ofwel een cultureel centrum voor iedereen in Rijssen.

Duik in de bijzondere geschiedenis van de gemeente Rijssen-Holten. Na vandaag ben je heel wat indrukken rijker!

Foto: ©Pelmolen