Groenlo, Lievelde, Eibergen

Tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568–1648) vochten de opstandige Nederlandse gewesten, de zogenoemde Staatsen, tegen het Spaanse gezag van koning Filips II. De Staatsen bestonden uit de troepen van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, onder leiding van de Oranjes. In 1597 veroverde prins Maurits, zoon van Willem van Oranje, de strategisch gelegen vestingstad Grol (het huidige Groenlo). De Spaanse bevelhebber Spinola heroverde de stad echter in 1606.

In de zomer van 1627 keerde het tij. Prins Frederik Hendrik, halfbroer van Maurits en eveneens zoon van Willem van Oranje, begon op 20 juli van dat jaar een grootschalig beleg van Grol. In de weken die volgden werd de stad volledig omsingeld. Rondom Groenlo lieten de Staatsen en hun huurlingen een 16 kilometer lange circumvallatielinie aanleggen: een aarden wal met schansen, grachten en loopgraven. Deze insluitingslinie lag op 2,5 tot 3 kilometer van de stad, buiten bereik van het Spaanse geschut.

Het hoofdkwartier van Frederik Hendrik bevond zich bij Erve Kots in Lievelde. Van daaruit gaf hij leiding aan zijn troepen en de bouw van schansen, bemand door onder meer Franse, Engelse en Friese huurlingen. Door insluiting, aanhoudend artillerievuur en hevige gevechten viel Grol uiteindelijk op 19 augustus 1627 in Staatse handen.

De succesvolle belegering leverde Frederik Hendrik de bijnaam “stedendwinger” op. Zijn aanpak zou later met succes worden toegepast bij de verovering van ’s-Hertogenbosch.

Tot op de dag van vandaag leeft deze episode voort. Iedere twee jaar wordt het beleg van Grol nagespeeld op het Schootsveld buiten de stad, tijdens het evenement Slag om Grolle. Met honderden re-enactors, historische kampementen en authentieke kleding komt de 17e eeuw hier opnieuw tot leven.

Deze route voert je langs een aantal historische plekken langs de insluitingslinie. Schans Altena ligt iets verder van de route, maar markeert wel het noordelijkste punt van de linie. Je hoeft er niet speciaal voor om te rijden, maar het verhaal achter deze plek is zeker de moeite van het lezen waard, als je wilt begrijpen hoe kwetsbaar én strategisch dit deel van de linie was.