Doorn, Wijk bij Duurstede, Tull en 't Waal

De bosrijke omgeving van Doorn markeert het begin van onze verkenning van het thema water, waarbij we de onlosmakelijke band tussen Nederland en water, de verschillende functies van water, en het beheer ervan ontdekken. Onderweg wordt zichtbaar hoe waterbeheer het landschap vormt. Ter hoogte van Kasteel Groenestein zie je dat ook hier sloten en geultjes het grasland doorsnijden om een teveel aan regenwater af te kunnen voeren.

Het beheer van het grondwaterpeil is in handen van de waterschappen. Zij moeten voortdurend soms tegengestelde belangen afwegen. Het is zoeken naar een balans tussen de landbouw, de natuur en bewoning. Hun werk is een voorbeeld van de complexe relatie die Nederland met water onderhoudt, waarbij elke beslissing het landschap en zijn bewoners beïnvloedt.

Waterbeheer kent vele facetten, van het voorkomen van overstromingen en te natte landbouwgrond tot het zorgen voor voldoende irrigatie. De gevolgen van een te laag grondwaterpeil zijn significant, zoals de uitdroging van dijken, bodemdaling en het verlies van landbouwgewassen. Deze uitdagingen benadrukken hoe alles in ons ecosysteem met elkaar verbonden is.

Polders zijn een toonbeeld van onze interactie met water; gebieden waar de grondwaterstand kunstmatig wordt geregeld. Deze ingenieuze aanpak van landwinning toont onze vastberadenheid en innovatie, waarbij de term 'polder' wereldwijd erkenning heeft gevonden.

Naarmate we onze reis vervolgen, bereiken we de Lek, een rivier met een lengte van 62 kilometer. Vanaf Wijk bij Duurstede vormt de Lek de voortzetting van de Nederrijn, waarbij haar oorsprong terug te traceren is tot een doorsteek van een oeverwal rond 200 voor Christus. De scheepvaart op de Lek nam toe in belang toen de Kromme Rijn langzaam dichtslibde.

Over de dijk langs de Lek zul je ervaren dat de uiterwaarden soms smaller en soms breder zijn. In de winter staat een deel van de uiterwaarden blank, soms tot aan de lagere zomerdijkjes aan toe. De uiterwaarden zijn deels ingericht als overloopgebied voor het vele water dat in de wintermaanden in korte tijd moet worden afgevoerd. In deze periode gebruiken de veerponten bij Wijk bij Duurstede, Beusichem en Culemborg de hoger gelegen veerstoepen aan de oevers, vastgelegd aan een lange ketting vanwege de sterke stroming.

Wist je dat een groot deel van de Randstad zou overstromen als de Lekdijk doorbreekt? Vanuit de lucht zie je dat de rivier aan beide oevers is voorzien van kribben. Deze stenen 'dwarsliggers' in de rivier spelen een cruciale rol bij de afvoer van water, ijs, grind en zand. Ze beheersen deze afvoer en houden zo de rivier en de oevers op hun plaats, essentieel voor de bevaarbaarheid van de rivier bij laagwater.

Deze fietsroute neemt je mee langs de oude rivier de Lek, over de Kromme Rijn en het drukbevaren Amsterdam-Rijnkanaal. Geniet van de prachtige uiterwaarden, de vergezichten en leer over de boeiende bezienswaardigheden rond Wijk bij Duurstede, Tull en ‘t Waal en Doorn. Wie weet vang je onderweg nog een glimp op van de buizerds, torenvalken, Nijlganzen, ooievaars en reigers die hier hun natuurlijke habitat hebben. Een route die niet alleen het landschap, maar ook de onlosmakelijke band tussen Nederland en water onthult.

Deze premium fietsroute is samengesteld door onze redacteur : Margreet Feenstra.