Oude steenfabriek De Ooij - Ooij

De voormalige Steenfabriek De Ooij was een belangrijke industriële locatie in de Ooijpolder. Veel informatie is verloren gegaan, omdat er veel (oud) papier werd opgestookt in de steenovens. Toch kan er uit historische kaarten worden opgemaakt dat er aan het einde van de 17e eeuw een steenoven aan de Erlecomsedam stond. De fabriek maakte gebruik van klei uit de rivier de Waal.

De eerste steenfabriek die wordt genoemd is de steenfabriek Vijgenwaard. Deze fabriek ging in 1876 failliet, waarna de familie Van Heukelom het bedrijf heeft overgenomen. Toen de laatste telg van deze familie in de jaren 1920 uitstierf, kwam het in handen van de N.V. Steenfabriek de Ooij. Dit concern had ook steenfabrieken in Lobith, Kekerdom, Druten en Spijk.

De steenarbeiders van De Ooij konden naast werkgelegenheid ook rekenen op woongelegenheid. Ze woonden in krappe éénkamerwoningen nabij de fabriek. Nu zouden we het krotten noemen. Het loon dat werd verdiend, werd voor een groot deel opgedronken op de werkvloer, bijvoorbeeld in kroegen die door de steenfabrieken zelf waren opgezet.

De fabriek droeg bij aan de economische ontwikkeling van de regio en was een centraal punt in het sociale leven van de gemeenschap. De aanwezigheid van de fabriek beïnvloedde ook de infrastructuur en het landschap van de Ooijpolder.

De stenen werden vooral vervaardigd in het voorjaar en de zomer, zodat de stenen genoeg konden drogen in de zon. Het werk was lichamelijk zwaar. Er moest met blote voeten in het kleimengsel worden gestampt om de klei te mengen tot een consistente massa. Dan werd de klei in regelmatige ballen met de hand in mallen gegooid. Dit werd vaak gedaan door vrouwen en kinderen. Daarna werden de lichtgedroogde stenen, wederom vaak door de vrouwen, naar drooghutten gebracht om verder aan de lucht en de wind te drogen.

Vervolgens werd alles gebakken. Vaak in veldovens, maar in De Ooij werd in 1921 de eerste ringoven gebouwd. Daarmee konden verschillende fases van het bakproces tegelijkertijd plaatsvinden.

In de jaren 70 van de 20e eeuw werd voor de fabriek De Ooij het faillissement aangevraagd. Daarna werd het bedrijfsterrein overgenomen door andere bedrijven. De schoorsteen van de ovens is nog steeds te zien.