Kasteel & Landgoed Enghuizen - Hummelo

Het Landgoed Enghuizen bij Hummelo in de gemeente Bronckhorst heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de 14e eeuw. De eerste vermelding van Enghuizen dateert uit 1326, toen Evert van Enghusen eigenaar was van het "’t Goet te groten Engehuse". Destijds was het een zadelleen van Zutphen, wat inhield dat de heer jaarlijks een gezadeld paard aan zijn leenheer moest leveren.

In 1488 kwam het landgoed in handen van Seger van Voorst, ook bekend als Seger van Heeckeren genaamd Rechteren. Zijn familie bleef katholiek tijdens de Tachtigjarige Oorlog, wat leidde tot conflicten met de protestantse Republiek. Uiteindelijk verkocht zijn zoon Sweder het landgoed in 1619 aan zijn zwager Franco van Swieten. In 1636 kwam Enghuizen in bezit van Everhart van Heeckeren, wiens nageslacht het landgoed tot 1923 behield.

Het oorspronkelijke middeleeuwse kasteel werd rond 1700 vervangen door een paleisachtig huis met kwartcirkelvormige vleugels. In 1835 gaf H.J.C.J. baron van Heeckeren opdracht tot de bouw van een nieuw landhuis in Italiaanse palazzostijl, dat in 1842 gereedkwam.

In de loop van de 18e en 19e eeuw ontwikkelde zich op en rond het landgoed Enghuizen een bijzondere economische activiteit: de tabaksteelt. Veel boeren uit Hummelo en de omgeving teelden tabak, een gewas dat destijds lucratief was.

De familie Van Heeckeren kocht de lokaal geteelde tabak op en verhandelde deze verder. Rond 1812 was tabak van groot belang voor de lokale economie. Naar schatting leefde ruim een kwart van de bevolking van Hummelo en het nabijgelegen stadje Laag-Keppel van de tabaksteelt.

Er was echter sprake van veel illegale handel en belastingontduiking, vermoedelijk veelal gepleegd door de Van Heeckerens. Het leidde ertoe dat in 1813 de tabaksteelt in Hummelo werd verboden en in Keppel sterk aan banden werd gelegd. Hiermee kwam een einde aan deze economische bedrijvigheid.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog raakte het landhuis beschadigd. Na een verwoestende brand in 1945 werd het restant in 1948 gesloopt. Tegenwoordig zijn van het ooit zo majestueuze kasteel slechts enkele fundamenten en fragmenten van muren overgebleven.

Foto: ©Nationaal Archief, ingekleurd