Begijnhof Breda - Breda

Begijnen waren alleenstaande vrouwen die in gemeenschap leefden binnen de Rooms-Katholieke Kerk, zonder dat zij een eeuwige kloostergelofte hadden afgelegd. In tegenstelling tot kloosterzusters mochten zij in hun eigen levensonderhoud voorzien. Dat deden zij onder andere door het houden van een bewaarschool, het verzorgen van zieken, het verrichten van handwerk en het bidden voor overledenen tegen betaling.

Het Begijnhof van Breda werd gesticht in 1267 en lag aanvankelijk dichter bij het Kasteel van Breda. Toen graaf Hendrik III van Nassau zijn tuin wilde uitbreiden, werd het hof in 1534 verplaatst naar de huidige locatie. In de achttiende eeuw kregen de oorspronkelijke lage huisjes een extra verdieping, wat vandaag de dag nog zichtbaar is aan de gevels.

Naast de ingang van het hof staat de Wendelinuskapel. Deze kapel diende oorspronkelijk als kerk voor de begijnen. In 1590, na de verovering van Breda door Prins Maurits, moesten zij de kapel afstaan aan de Waalse gemeente. Dankzij de bescherming van de Nassaus kon het Begijnhof als gemeenschap blijven bestaan.

In de negentiende eeuw, toen de katholieke godsdienst weer openlijk mocht worden uitgeoefend, bloeide het Begijnhof opnieuw op. Er werd een nieuwe kerk en pastorie gebouwd, het poortgebouw werd vernieuwd en er ontstond een tweede hofje. Het kleine gebouw links van de kerk, dat vroeger dienstdeed als toiletgebouw, staat nog altijd op het terrein. Het huidige poortgebouw dateert uit 1980.

Hoewel er geen begijnen meer wonen, wordt het Begijnhof nog altijd bewoond door alleenstaande vrouwen. De laatste begijn, zuster Frijters, overleed in 1990. In het voormalige novicenhuis woont nu een nieuwe religieuze gemeenschap: de Dienaressen van de Heer en de Maagd van Matará, ook wel bekend als de Blauwe Zusters, naar de kleur van hun habijt.

Oude tradities worden er nog steeds in ere gehouden. Zo staat er tegenover de pastorie een heksenbol; een spiegelende bol die volgens het volksgeloof bescherming biedt tegen ziekte, rampspoed en boze geesten. Deze bol staat jaarlijks opgesteld in de periode tussen de IJsheiligen tot Allerzielen.

De kruidentuin op het Begijnhof herinnert aan de kennis van geneeskrachtige kruiden die de begijnen vroeger gebruikten bij de verzorging van zieken. Ook vandaag de dag worden er nog veel van deze kruiden gekweekt.

In het poortgebouw is het Miniaturen- en Poppenhuismuseum gevestigd. Daarnaast is er het Begijnhofmuseum, ingericht in een van de oorspronkelijke huisjes. Hier krijg je een inkijkje in het dagelijks leven van de begijnen.

Foto: ©Brabant Partners