Schitterende fietsroute Genieten rondom Giethoorn

Het Venetië van het Noorden

Het sprookjesachtige Giethoorn is een grote trekpleister voor zowel binnenlandse als buitenlandse toeristen. Vanwege de vele grachten en bruggen staat Giethoorn ook wel bekend als het 'Venetië van het Noorden. Vanaf de andere kant van de wereld komt men hierheen gereisd om dit pittoreske dorpje te ervaren. In coronatijd was het nog nooit zo rustig geweest in het normaal altijd drukke Giethoorn. Hoe is het nu met de drukte? Grijsopreis.nl zocht het uit met onze fietsroute Genieten rondom Giethoorn en vertelt je over hun heerlijke dag uit.

Genieten rondom Giethoorn

In coronatijd brachten we een bezoek aan het sprookjesachtige Giethoorn. We huurden een bootje in Giethoorn en voeren door de toen volledig verlaten grachten en door het prachtige Nationaal Park Weerribben-Wieden. Misschien ook wel omdat het er die dag zo bijzonder rustig was, genoten we met volle teugen van onze dagtocht. Benieuwd naar hoe het inmiddels in Giethoorn is voor wat betreft drukte, maakten we er onlangs een fietstocht. We kozen op Fietsnetwerk.nl voor de fietsroute Genieten rondom Giethoorn. Het werd een heerlijke tocht die de titel meer dan waar maakte. 

Begin van een schitterende fietsroute

Voor onze fietstocht zoeken we een niet al te warme, doordeweekse maandag uit. Het is half bewolkt en er staat een redelijk briesje als we bij  op het zadel springen. Zo'n TOP is het perfecte startpunt voor fietsroutes. We bevinden ons in het Nationaal Park Weerribben-Wieden, het grootste, aaneengesloten laagveenmoerasgebied van Noordwest-Europa. Dit waterrijke gebied is de kraamkamer voor bijzondere dier- en plantensoorten. Zo kom je er de visotter tegen, maar ook vele vogelsoorten waaronder de zwarte stern, blauwborst en roerdomp.

De route voert ons slingerend via de kleine buurtschappen Baarlo en Nederland. We pedaleren langs de met rietkragen omzoomde Heer van Diezenvaart naar buurtschap de Wetering. Dit kleine gehucht is net als het nabijgelegen Nederland een zogenaamd vaardorp: een dorp dat voorheen uitsluitend via een vaartuig bereikbaar was. Al eeuwenlang staan de boerderijen er daarom met de voorzijde aan het kanaal de Wetering. De tijd lijkt in deze omgeving volledig stil te hebben gestaan.

Wel is er sinds 2014 in dit oude polderlandschap een nieuw natuurgebied bij gekomen, namelijk Wetering Oost en West. Dit relatief kleine natuurgebied dient als waterberging tussen de Weerribben en de Wieden in. Het waterschap kan hier maar liefst 2,4 miljoen kuub water opslaan. Staatsbosbeheer heeft er vervolgens een natuurgebied van gemaakt, dat met name voor vogels aantrekkelijk is. Er zijn namelijk speciale voorzieningen getroffen voor onder meer purperreigers en oeverzwaluwen. Het dynamisch moerasgebied trekt daarnaast nog vele andere vogelsoorten aan, zoals de lepelaar, bruine kiekendief en grote karekiet. Verder vind je er amfibieën, reeën en ook hier leven otters.

Korte omleiding bij de Beulakerwijde

We vervolgen onze tocht richting Giethoorn. Net voorbij de buurtschap met de jeukende naam Muggenbeet, passeren we gemaal Halfweg. Dit gemaal uit 1937 pompt het water uit de jonge polder Halfweg omhoog naar het Giethoornsche Meer. In 2021 werden de pompen van het gemaal vervangen. Sindsdien kan het waterpeil ook in droge perioden langer hoog gehouden worden. In natte perioden kan er bijzonder snel water worden weggepompt: maar liefst vijf olympische zwembaden per uur! Het gemaal is daarnaast “vispasseerbaar” gemaakt. Hierdoor kunnen vissen in het voorjaar door sloten, kanalen en meren trekken om er te paaien en eitjes te leggen.

Snel na het gemaal komen we uit bij het Giethoornsche Meer. Samen met het ernaast gelegen Duiningermeer is het Giethoornsche Meer het enige natuurlijke meer in dit deel van Overijssel. Het meer is een restant van een meander van het riviertje de Linde dat hier in de middeleeuwen stroomde. Het Giethoornsche Meer ligt overigens dichter bij Blokzijl dan bij het oostelijk gelegen Giethoorn. Dat het meer niet de naam Blokzijlse Meer kreeg, komt omdat Giethoorn vroeger veel westelijker lag. Het dorp werd echter verplaatst omdat de locatie door inklinking onbewoonbaar werd.

De route brengt ons verder langs uitgestrekte graslanden, boslandschappen en waterwegen. We passeren het vogelparadijs van de Beulakerpolder. Deze polder is in 2009 heringericht. De ene helft van het gebied heeft een recreatieve bestemming, de andere helft is ingericht voor de natuur. Sindsdien is de polder een eldorado geworden voor 70 vogelsoorten, waaronder de geoorde fuut en de blauwborst. Op een klein groepje bebaarde mannen op e-motoren en enkele fluisterboten na, komen we niemand in het hele gebied tegen. Dit verandert zodra we uitkomen bij de recreatieplas Beulakerwijde. Op een heerlijk klein strandje is het gezellig druk met kitesurfers en enkele badgasten.

Kort hierna treffen we een omleiding. Volgens de handige fietsroute app van Fietsnetwerk.nl moeten we via brug Bodelaeke een kanaal over richting het noorden. Maar op een bordje bij de brug lezen we dat de brug is gestremd. We openen Google Maps op onze mobiel en verleggen de route om bungalowpark Bodelaeke heen. Gelukkig is de omleiding nog geen kilometer lang.

Fietsend door het betoverende Giethoorn

Eenmaal aan de overkant van het kanaal Beukers-Steenwijk, komen we in Giethoorn uit. Dit dorp werd aan het begin van de 13e eeuw gesticht door de Flagellanten: religieuze vluchtelingen uit het Middellandse Zee-gebied.

Giethoorn werd het eerste dorp in Nederland dat werd gebouwd op veengrond. Zo'n driehonderd jaar later begonnen de bewoners met de aanleg van kanalen om de gewonnen turf te vervoeren. Er werd door de eeuwen heen zoveel turf gewonnen dat er in de omliggende regio diverse meren ontstonden. Veel boeren bouwden hun boerderijen vervolgens op de kleine eilandjes die waren ontstaan. Deze eilandjes waren - en zijn nog steeds - alleen bereikbaar via bruggetjes.

We zijn al meerdere keren in Giethoorn geweest, zowel voor als tijdens de coronapandemie. De laatste keer dat we hier waren zagen we, op één fluisterbootje na, niemand door de grachten varen. Echt heel bijzonder. Toch is het ook nu erg rustig in het 'Venetië van het Noorden'. Op de terrassen geniet een enkeling van een heerlijk zonnetje en het fraaie uitzicht. Verder komen we slechts een paar toeristen uit Aziatische landen tegen.

Wat is het genieten hier, in dit prachtige openluchtmuseum. Op een zomerdag als vandaag zouden wij er zelfs prima kunnen wonen! Er staan genoeg oude, maar ook nieuwe boerderijen en villa’s aan de waterkant die ons beslist weten te bekoren.

De provinciegrens over naar Drenthe

We verlaten Giethoorn en steken de provinciegrens met Drenthe over. Het eerste Drentse dorp op de route is het 15e eeuwse Nijeveen. Aan de hoofdweg van dit gemoedelijke lintdorp passeren we eerst een prachtig oud Nederlands hervormd kerkje en de idyllisch ogende, voormalige school. Vervolgens komen we bij een grote molen uit, de Sterrenberg genaamd. Deze molen is een van de afstapmomenten van de route. Voor ons een goede reden om even af te stappen en wat uit te rusten.

We gaan aan een grote picknicktafel zitten en verdiepen ons in de geschiedenis van de molen. Zo lezen we dat de achtkante, 18e eeuwse stellingkorenmolen pas sinds 1977 hier staat. De Sterrenberg werd in het Duitse Weener gebouwd, naar Nijeveen vervoerd en steen voor steen weer opgebouwd. In Nederland is dit de enige molen met een windroos. Het mooie van zo’n windroos is dat de molen hierdoor zelf in de richting van de wind kan draaien. 

Weer terug naar de Kop van Overijssel

Tot aan Nijeveen hadden we de wind voornamelijk in de rug. Eenmaal op de terugweg naar Blokzijl, breekt onvermijdelijk het moment aan waar we eerder al rekening mee hielden: straffe tegenwind! Omdat we geen e-bikes hebben, moeten we nu even flink aan de bak. Het unieke water- en polderlandschap zorgt gelukkig voor een prettige afleiding. Zo passeren we een weiland vol ooievaars. We weten de elegante dieren van dichtbij te naderen. Maar zodra we onze telefoon erbij pakken om een foto te maken, vliegen ze enkele meters verder weg.

De route voert ons vervolgens langs de plassen Belterwijde en Boschwijde, om uit te komen bij Sint Jansklooster. Dit dorp is genoemd naar een 14e eeuws oud klooster dat tweehonderd jaar later tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd verwoest. Onder veel schaatsers is het dorp met name bekend om een voormalige inwoner; Evert van Benthem. De tweevoudig winnaar van de Elfstedentocht woont al lange tijd niet meer in het dorp, maar in Canada. 

Sint Jansklooster is daarnaast bekend om de 46 meter hoge blikvanger: een oude watertoren die nu een uitkijktoren is. Bij de Monnikenmolen, een 19e eeuwse stellingmolen, stappen we even af. We hadden gehoopt dat we hier onder het genot van een kop koffie konden uitrusten van onze inspannende rit tegen de wind in. Maar helaas: het kleine cafeetje naast de molen is op maandag gesloten.

Blokzijl aan het einde van de fietsroute Genieten rondom Giethoorn

We moeten nog enkele kilometers tegen de straffe wind in fietsen. Maar de beloning - het voormalige Zuiderzeestadje Blokzijl - is zoet. Dit bijzonder pittoreske stadje kent een rijke geschiedenis. Zo was Blokzijl in de 16e eeuw vanwege de ligging aan de Zuiderzee een belangrijke doorvoerhaven van turf. Tegenwoordig is het stadje vooral een toeristische trekpleister vol gezellige restaurantjes en terrassen. Ook zie je er nog steeds de Zuiderzeesluis, waar vroeger de turfschepen gebruik van maakten.

Bij de sluis ligt het bekende restaurant Kaatje bij de Sluis. Dit restaurant draagt de naam van een inwoonster van de stad die hier in de 17e eeuw een goed lopende herberg had. Ze had een goed netwerk binnen de VOC. Daardoor beschikte ze altijd over exotische kruiden, die ze gebruikte in haar overheerlijke gerechten. Ze moest haar succes helaas met haar leven bekopen: ze werd vermoord en haar kookboeken werden geroofd. In het dorp vind je een standbeeld van Kaatje.

Enkele minuten later komen we alweer uit bij de parkeerplaats waar we onze fietstocht zijn begonnen. Wat een leuke en vooral fraaie fietsroute was dit! Fietsnetwerk.nl heeft wat ons betreft een perfecte titel gegeven aan de route. Want wat hebben we, ondanks de stevige tegenwind op de terugweg, enorm genoten rondom Giethoorn!

Meer reisinspiratie

Deze blog is geschreven door grijsopreis.nl.