Middenbeemster, Beets, Scharwoude

Een schitterend stukje Noord-Holland met verschillende landschappen. Een deel van de route gaat langs de rechte kanalen en het kenmerkende polderlandschap van de Beemster. Het andere deel van de route leidt je langs de meer kronkelende Schermerringvaart. Deze ringvaart mondt, via een vertakking naar de Beemsteringvaart, uit in de voormalige Zuiderzee bij Schardam.

Je fietst hier door een gebied dat vroeger uit moeras en water bestond. In de tijd van het kussenmoeras, een nat, sponsachtig landschap, werd begonnen met het graven van sloten voor de afwatering. Dijken moesten het nieuwe land beschermen, maar over land ging er nog weinig. Vervoer verliep via vaarten, sloten en kleine boten.

Langzaam ontstond er veengrond, maar door ontwatering klonk het land in. En dat doet het nog steeds: op sommige plekken zakt de bodem hier jaarlijks met 1 tot 5 millimeter. In de Zeevang, bij Etersheim, bevindt zich de laagste plek van Noord-Holland: ruim 6 meter onder zeeniveau.

In dit landschap van vaarten, gemalen en molens ligt ook het verdwenen dorp Etersheim. Ooit een levendige nederzetting, ging het uiteindelijk in de 17e eeuw ten onder aan het oprukkende water van de Zuiderzee. Tijdens de versterking van de Markermeerdijk kwamen er opnieuw sporen van het dorp naar boven. Van huisraad tot funderingen, en zelfs een middeleeuwse sarcofaag.

Fietsend tussen de Beemster en het huidige Markermeer zie je een gebied dat volledig is ingericht op overleven met water: dijken, gemalen, kaarsrechte sloten en molens laten zien hoe dit al zo lang in zijn werk gaat.