Baarlo, Swalmen, Beesel

Misschien is het je al eens opgevallen dat de afstand tussen de Maas en de Duitse grens bijna overal opvallend constant is. Dat is geen toeval. Die afstand komt grofweg overeen met het bereik van een kanonskogel.

In 1815 werd tijdens een grote hertekening van Europa de basis gelegd voor deze grens. Keizer Napoleon Bonaparte van het Franse Keizerrijk had letterlijk én figuurlijk zijn Waterloo gevonden en was verslagen. Vertegenwoordigers van de overwinnende mogendheden — Pruisen (grotendeels het huidige Duitsland), Oostenrijk, Rusland en Engeland — kwamen bijeen tijdens het beroemde Congres van Wenen. Daar werd onder andere besloten tot de oprichting van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, de voorloper van het huidige Koninkrijk der Nederlanden.

Het idee om de Maas zelf als grens tussen Nederland en Pruisen te laten fungeren, werd al snel verworpen. De rivier kon zich bij overstromingen grillig gedragen en haar loop verleggen. Daarom besloot men de Maas volledig aan Nederland toe te wijzen. De grens werd vervolgens op ongeveer drie kilometer ten oosten van de rivier gelegd — ruwweg de afstand die een negentiende-eeuwse kanonskogel kon overbruggen. Op die manier waren schepen op de Maas beschermd tegen eventueel vuur vanuit Pruisen. Deze afspraak werd vastgelegd in het Traktaat van Aken.