Nijmegen, Opheusden, Hemmen

Fiets je door de Betuwe, dan trap je ongemerkt langs eeuwen geschiedenis. Een reeks adellijke landgoederen vormen de hoogtepunten van deze fietsroute. Je begint bij Buitenplaats Oosterhout, een domein met wortels tot in de 14e eeuw, gelegen net buiten Nijmegen. Via stille dijkwegen bereik je het nabijgelegen Landgoed Loenen in Slijk-Ewijk, ooit bezit van de adellijke familie Van Boetzelaer. Beiden huizen met een verhaal, lommerrijke lanen en mooie tuinen. Langs deze route woonden tal van familieleden van de geslachten die ook verderop je pad kruisen, in de streek rond Hemmen.

De voormalige heerlijkheid Hemmen was ooit een belangrijke rustplaats op de route van Wageningen naar Nijmegen. Een piepklein dorpje dat de thuisbasis is van het Kasteel Hemmen, eeuwenlang bewoond door de familie Van Lynden. Alleen de tuin en ruïne resteren, maar het omliggende landgoed met zijn oude lanenstructuur en fruitbomen vertelt nog volop het verhaal. Hier werd op initiatief van de adellijke familie het kleine station Hemmen‑Dodewaard gebouwd, op voorwaarde dat alle bewoners hier gebruik van konden maken.

Iets verderop ligt de locatie van het vroegere kasteeltje Boelenham, eeuwenlang het wachtkasteel van erfgenamen van Hemmen en later verzwolgen door de overstroming van 1809. In het dorp zelf kun je nog het geboortehuis bezoeken van Gijsbertus Cuperus (1644-1716), een invloedrijke oudhistoricus en politicus die belangrijke rol speelde in de Gouden Eeuw van de Nederlandse wetenschap.

De route voert uiteindelijk richting Dodewaard, waar je vlak bij het station stuit op een charmant en particulier museum: in de tuin van een verzamelaar staat hier de Schimmelpenninck-collectie tentoongesteld. Deze herinnert aan de gloriedagen van de tabaksindustrie in Wageningen, waar ooit miljoenen sigaren per jaar van de band rolden, tot de fabriek in 2000 sloot.

En zo verbindt deze fietsroute meer dan landschap alleen: het is een reis langs landhuizen, kastelen, burgerij en industrie. Een lint van verhalen tussen Nijmegen, Wageningen, de Waal, Nederrijn en de Linge.