In het spoor van de smokkelaar
Roosendaal, Essen, Rucphen
Hij was een smokkelaar Die diep in de nacht Steeds weer z'n smokkelwaar De grens over bracht Klein was het smokkelloon En groot het gevaar Zo is het leven van een smokkelaar. Dit zijn de eerste zinnen van het populaire nummer De Smokkelaar van Johnny Hoes uit 1956. Waar grenzen zijn, wordt gesmokkeld. Dit geldt in het bijzonder voor de grens tussen Noord-Brabant en België. De aan de tekentafel bedachte grens uit 1843 wordt in tegenstelling tot veel andere grenzen niet gehinderd door bergen of rivieren. Het is dan ook geen verrassing dat, na het afschaffen van het accijns op zout in België in 1870, de smokkelactiviteiten in deze regio een grote vlucht namen. Destijds werd zout in grote hoeveelheden gebruikt om vlees te pekelen. Voor inwoners uit de grensstreek die krap bij kas zaten, werd het erg interessant om het goedkope zout in België in te kopen en dit met een hoge winst in Nederland door te verkopen. Om niet gepakt te worden door douaniers, haalde de smokkelaar 's nachts te voet de goederen op bij een stal, schuur of meewerkend café net over de grens. Met twee jutezakken met zout verbonden met een touw, de zogenaamde pungel, kon zo’n vijftig kilo zout per keer vervoerd worden. Op de terugweg werden de afgelegen, vaak drassige paden genomen en ging men in een kleine groep, eventueel met een verkenner, de grens weer over. Tijdens de Eerste Wereldoorlog besloten de Duitse bezetters van België om een Dodendraad aan te leggen langs de grens tussen het bezette België en het neutrale Nederland. Om mankracht te besparen, werd de versperring van 332 kilometer onder dodelijke elektrische spanning gebracht. Een van de eerste Draden des Doods kwam in januari 1915 tot stand bij de grensplaats Essen. Hier kozen de Duitsers voor een afwijkende ligging ten overstaan van de oorsprokelijk grens, waardoor het smokkelen hoogtijdagen kende. In de daaropvolgende crisisjaren werd het smokkelen van margarine populair. Om de zuivelsector te steunen, werden Nederlandse producenten verplicht om een deel roomboter te verwerken in margarine. In België was dit niet aan de orde, waardoor de goedkopere Belgische margarine gretig aftrek vond in Nederland. Na de Tweede Wereldoorlog draaiden de rollen om. Omstreeks 1960 kostte roomboter in België dubbel zoveel als in Nederland. Door de opkomst van auto’s en trucks was de tijd van de kleine smokkel voorbij. De georganiseerde misdaad ging met vrachtwagens en zelfs met pantserauto’s de grens over. Gewapend met kraaienpoten probeerden de smokkelaars de douane af te schudden. Het werd een kat-en-muisspel, waarin beide partijen tijdens achtervolgingen gigantische risico’s namen. Pas met de komst van de EEG eind jaren 1960 kwam er een einde aan de prijsverschillen en de botersmokkel. Zou jij in dit gebied durven smokkelen? Pak je fiets en ga mee over de grens. Deze Premium fietsroute is samengesteld door onze redacteur: Elwin Croeze.
| Routebeschrijving | Afstand | Totale afstand | |
|
Start: Meerven , 4715 SL Rucphen | 42 KM | |
|
Van
61
naar
98
|
562 M | 0.6 KM | |
| Vertrek in zuidelijke richting | 562 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 98 | 0 M | ||
|
Van
98
naar
62
|
2340 M | 2.3 KM | |
| Vertrek in zuidelijke richting | 110 M | ||
| Ga rechtsaf | 1.5 KM | ||
| Ga iets naar links | 719 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 62 | 0 M | ||
|
Van
62
naar
41
|
1704 M | 1.7 KM | |
| Neem Nederheidsebaan in westelijke richting | 129 M | ||
| Ga linksaf naar Antwerpsebaan | 492 M | ||
| Ga linksaf naar Achtmaalsebaan | 1.1 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 41 | 0 M | ||
|
Van
41
naar
52
|
1139 M | 1.1 KM | |
| Vertrek in westelijke richting | 326 M | ||
| Ga linksaf | 743 M | ||
| Ga iets naar links | 70 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 52 | 0 M | ||
|
Van
52
naar
53
|
1550 M | 1.6 KM | |
| Neem Raaiberg in zuidoostelijke richting | 1.6 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 53 | 0 M | ||
|
Van
53
naar
8
|
1361 M | 1.4 KM | |
| Neem Kleine Horendonk in zuidelijke richting | 1.4 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 08 | 0 M | ||
|
Van
8
naar
7
|
3963 M | 4 KM | |
| Neem Kleine Horendonk in zuidelijke richting | 2.2 KM | ||
| Ga links naar Blikstraat | 917 M | ||
| Ga rechts naar Vissersstraat | 457 M | ||
| Ga linksaf naar Riethoek | 354 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 07 | 0 M | ||
|
Van
7
naar
57
|
3428 M | 3.4 KM | |
| Neem Riethoek in zuidwestelijke richting | 485 M | ||
| Ga rechtsaf | 28 M | ||
| Ga rechtsaf | 70 M | ||
| Ga linksaf naar Marijnnevennenstraat | 726 M | ||
| Ga rechts naar Groespolderstraat | 498 M | ||
| Ga links naar De Smidsevijvers | 257 M | ||
| Ga rechtsaf naar Darm | 278 M | ||
| Ga iets naar links naar Maalderijstraat | 214 M | ||
| Ga links naar Holleweg | 872 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 57 | 0 M | ||
|
Van
57
naar
58
|
785 M | 0.8 KM | |
| Neem Holleweg in westelijke richting | 506 M | ||
| Ga rechts naar Antwerpsesteenweg (N117) | 29 M | ||
| Ga linksaf naar Rose Grononpad | 250 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 58 | 0 M | ||
|
Van
58
naar
59
|
2335 M | 2.3 KM | |
| Neem Rose Grononpad in noordwestelijke richting | 1.6 KM | ||
| Ga linksaf naar Schaapsbaan | 766 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 59 | 0 M | ||
|
Van
59
naar
22
|
1481 M | 1.5 KM | |
| Neem Wildertse Duintjes in noordwestelijke richting | 929 M | ||
| Ga rechts naar Bontstraat | 6 M | ||
| Ga linksaf naar Bergenvenstraat | 546 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 22 | 0 M | ||
|
Van
22
naar
23
|
1189 M | 1.2 KM | |
| Neem Schelpheuvelstraat in zuidwestelijke richting | 257 M | ||
| Ga rechtsaf naar Nolsebaan | 21 M | ||
| Sla links om op Nolsebaan te blijven | 196 M | ||
| Links aanhouden naar Moervenpad | 552 M | ||
| Ga rechtdoor naar Rouwmoer | 163 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 23 | 0 M | ||
|
Van
23
naar
14
|
865 M | 0.9 KM | |
| Neem Rouwmoer in westelijke richting | 865 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 14 | 0 M | ||
|
Van
14
naar
15
|
354 M | 0.4 KM | |
| Neem Rouwmoer in noordelijke richting | 332 M | ||
| Ga linksaf | 22 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 15 | 0 M | ||
|
Van
15
naar
5
|
3437 M | 3.4 KM | |
| Neem Moerkantsebaan in noordoostelijke richting | 2 KM | ||
| Ga linksaf naar Hemelrijk | 986 M | ||
| Ga rechts naar Grensstraat | 158 M | ||
| Ga rechtsaf naar Handelsstraat | 5 M | ||
| Ga linksaf naar Grensstraat | 329 M | ||
| Ga linksaf | 4 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 05 | 0 M | ||
|
Van
5
naar
6
|
2123 M | 2.1 KM | |
| Vertrek in zuidelijke richting | 4 M | ||
| Ga linksaf naar Grensstraat | 471 M | ||
| Ga rechtsaf naar Kloosterstraat | 279 M | ||
| Ga linksaf naar Guido Gezellelaan | 410 M | ||
| Ga links naar Nieuwstraat (N133) | 11 M | ||
| Ga rechtsaf naar Nollekensstraat | 948 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 06 | 0 M | ||
|
Van
6
naar
55
|
1758 M | 1.8 KM | |
| Neem Essendonk in oostelijke richting | 15 M | ||
| Ga linksaf | 21 M | ||
| Ga linksaf naar Ringweg | 9 M | ||
| Ga rechtsaf | 21 M | ||
| Ga links naar Ringweg | 163 M | ||
| Ga rechtsaf | 7 M | ||
| Ga links naar Essendonkbos | 1 KM | ||
| Ga linksaf naar Heiblok | 474 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 55 | 0 M | ||
|
Van
55
naar
95
|
1477 M | 1.5 KM | |
| Vertrek in noordoostelijke richting | 11 M | ||
| Ga linksaf naar Heiblok | 270 M | ||
| Ga rechtdoor naar Turfvaartsestraat | 612 M | ||
| Ga linksaf naar Het Dreefje; het Dreefje | 584 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 95 | 0 M | ||
|
Van
95
naar
96
|
4637 M | 4.6 KM | |
| Neem Kerkweg in noordelijke richting | 1.2 KM | ||
| Ga rechtsaf naar Boswachtersdreef | 3.4 KM | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 96 | 0 M | ||
|
Van
96
naar
97
|
958 M | 1 KM | |
| Neem Zundertseweg in oostelijke richting | 532 M | ||
| Sla links om op Zundertseweg te blijven | 7 M | ||
| Ga rechtdoor naar Hoge Langendijk | 419 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 97 | 0 M | ||
|
Van
97
naar
61
|
4547 M | 4.5 KM | |
| Neem Krampenloop in zuidoostelijke richting | 42 M | ||
| Ga rechtsaf naar Langendijksestraat | 189 M | ||
| Ga rechtdoor naar Roosendaalsebaan | 6 M | ||
| Sla links om op Roosendaalsebaan te blijven | 465 M | ||
| Sla links om op Roosendaalsebaan te blijven | 638 M | ||
| Ga linksaf naar Zeepestraat | 725 M | ||
| Ga rechts naar de Schietbaan | 755 M | ||
| Ga iets naar rechts naar Schietbaan | 766 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 440 M | ||
| Ga rechtsaf naar Kromme Elleboog | 189 M | ||
| Ga in de aangegeven richting | 26 M | ||
| Ga linksaf | 306 M | ||
| U bent gearriveerd bij knooppunt 61 | 0 M |