Franeker, Tzummarum, Menaam

Franeker is een charmant stadje. De geschiedenis zie je terug in de monumenten in het centrum. Een kerk met zijn eigen tuin, een fontein die de geboortekamer van kometen uitbeeldt en het oudste, nog werkende planetarium ter wereld van Eise Eisinga. Het verhaal van een typisch Friese sport ontdek je in Franeker bij het Kaatsmuseum. Maar wist je dat Franeker vroeger ook een universiteit had? Het was niet de bekendste academie van het land, maar toch heeft het sinds zijn oprichting in 1585 tweehonderd jaar allerlei predikanten, juristen en artsen voorzien van onderwijs. Bekende afstudeerders zijn Descartes, Peter Stuyvesant, Willem IV van Oranje-Nassau en, daar is hij weer, Eise Eisinga.

Als je de smaak van Friesland wilt proeven, breng dan zeker een bezoek aan de specialiteitenwinkel van Jellema. Kaas, wijn, specerijen en andere lokale delicatessen: leuk en lekker om eens door de winkelschappen te snuffelen.

Tussen de weilanden en akkervelden duikt het dorp Tzummarum op. Waarschijnlijk is het dorp gesticht in de achtste eeuw toen er een terp werd aangelegd op de kwelderwal tussen Sexbierum en Minnertsga. Het dorp ligt prachtig aan de Waddenzee en ademt de sfeer van een voormalig vissersdorp. In Tzummarum is in 1991 de 'Tzummarummer muntschat' opgegraven: ruim 2800 munten uit de negende eeuw. Ook in Dongjum kwam een schat uit de bodem: in 1911 vond men hier een bronzen beeldje van de god Mars bij opgravingen.

Het terpdorp Menaam heeft zichzelf de bijnaam 'us doarp' gegeven. Daarmee wordt wel duidelijk dat de inwoners trots zijn op het dorp, waar het oude gemeentehuis uit de negentiende eeuw één van de bezienswaardigheden is. Berltsum (Berlikum) heeft zichzelf in de veertiende eeuw stadsrechten toegekend, en was daarmee de twaalfde stad in Friesland. Dat had overigens geen gevolgen voor de Elfstedentocht: de route liep al door Berltsum. Er is alleen geen stempelpost bij gekomen.

Via het boeren platteland kom je weer terug in Franeker, waar je je dagje fietsen heerlijk afsluit op een gezellig terras!